Plattegrond zitten

Of het nu om mensen of dieren gaat, iedere groep bepaalt haar rangorde en op de middelbare school is het altijd zo gegaan en gaat het nog steeds zo; de zwakkeren worden stiller en de sterkeren de leiders. Die leiders moeten er hard aan trekken om ook leiders te blijven. Wat voor mij een feest is want de leiders moeten wel een grote mond hebben, grappig zijn en brutaal om hun positie te waarborgen. In een doorsnee klas van 30 heb ik gemiddeld met 5 leiders te maken.

Zo gauw ik het vak op links stil heb (in mijn beleving is de linkerkant de luister en ik wil wel wat leren kant), dan begint onherroepelijk de groep op rechts te leuteren. In het midden van het lokaal zitten meestal de kinderen met een rechte rug die allang hun eigen mini groepjes hebben gevormd en de rest van het toneelspel volledig negeren (inclusief ondergetekende) en achterin zitten de alfa’s. Langer dan 5 minuten in stilte lesgeven is vrij zeldzaam.

Binnen twee weken na de start van het schooljaar kan je er gif op innemen dat iedere mentor een plattegrond heeft gemaakt waar de onruststokers moeten zitten om zo bij te dragen aan de ontwikkeling van de gehele groep. Dit is altijd een amusant moment want ineens zitten de jongens en meisjes door elkaar heen. De drukste jongen wordt onherroepelijk direct voor mijn neus gezet, naast het verlegen meisje. Awkward!

Dit werkt absoluut niet en ik doe zelden mee aan het plattegrond zitten. Bij mij zitten de alfa’s zo dicht mogelijk bij de deur, staan ze zo buiten als het uit de klauwen dreigt te lopen. Hetzelfde geldt voor het mobieltje. Daar zijn ze zelf verantwoordelijk voor. Ik heb nog nooit zo’n zak gebruikt waar de leerlingen hun telefoon in moeten stoppen. Er komt een moment dat ze zelf moeten beslissen of ze consequent op de smartphone willen zitten of dat ze liever een beetje meedoen. Eigen verantwoording werkt bij mij prima. Zelden dat ik er een betrap op het gebruik van de telefoon tijdens de les want het mag van mij, dus is de lol eraf.

Doen ze het toch dan valt het kwartje vanzelf en hebben ze zelf de conclusie getrokken dat het wellicht anders moet. Dat werkt veel beter dan mijn moraliserende vingertje.

Case in point: een brief van een examen leerling die consequent op zijn telefoon zat.

Generatie Z, ook wel generatie snowflake, heeft nog niet door dat acties consequenties hebben. Die sneeuwvlokjes leren dat bij mij heel eenvoudig. Ik implementeer “de acties hebben altijd consequenties” als volgt. Let je niet op in de klas, dan gaat het mis tijdens de toets, want tijdens het lesgeven behandel ik ook informatie die niet in je boek staat. Niet opletten heeft als consequentie  een laag cijfer en bezorgde ouders. Die sneeuwvlok ouders wijzen maar wat graag met het vingertje naar de school en zelden naar het eigen kind of erger , zichzelf. De meeste jongeren leren nu al vroeg, lees: op de middelbare school, dat je zoveel mogelijk verantwoording van je af moet schuiven.

Geef je huiswerk op dan raakt 75% in paniek want hoe moet dat dan met de voetbal- of hockeytraining? Ik haal mijn schouders op, zelfredzaamheid mensen. Als je activiteiten schema overvol is en je krijgt je huiswerk niet af, dan moet je hier zelf een oplossing voor vinden, het liefst samen met je ouders, verzorgers, pleegouders etc.

Het klinkt allemaal wat hard, ik weet het. Toch ben ik geen gehate docent. Vraag mij niet waarom maar volgens mij heeft het stiekem iets te maken met duidelijke lijnen in het zand trekken. Ga je over de lijn heen dan trek ik je twee keer terug, daarna stop ik met trekken maar blijf even vriendelijk.

Wat mij betreft is het een prachtige dag als iedereen een boek, schrift, pen en/of opgeladen laptop bij zich heeft. Dat is mij nog niet overkomen.